LAN MERKATUA
A. EUSTAT – BJA*
NEURRIA
BATEZ BESTEKOA 2014
BATEZ BESTEKOA 2015
III 2015
IV 2015
I 2016
II/2016
Jarduera tasa
Tasa (%)
57,3
57,6
57,5
57,1
Mila
1.049,6
1.054,8
1.063,0
1.049,7
1.045,3
1.050,0
Langabezia tasa
16,1
15,4
14,8
14,7
14,4
13,9
169,0
161,9
156,0
154,8
150,7
146,1
Gizonen langabezia tasa
16,3
15,6
14,6
15,2
14,2
90,8
87,0
81,2
84,6
78,6
Emakumeen langabezia tasa
15,9
15,1
14,1
13,6
78,3
74,9
74,8
70,2
69,5
67,5
Gazteen langabezia tasa
38,2
35,2
33,8
34,9
34,1
31,8
18,6
16,2
Okupazioa. Aldaketa tasa
Urteen arteko ald.
-0,4
1,4
1,5
1,0
880,6
882,9
896,1
894,9
894,6
903,9
Ekaina
2016
Uztaila
Abuztua 2016
Iraila 2016
B. Erregistratutako langabezia (LANBIDE-SEPE)
-2,1
-6,7
-8,0
-8,1
-7,3
171,7
160,2
144,4
141,5
143,1
144,1
C. Langabezia prestaz. onuradunak
-11,8
-15,3
-12,7
-13,6
-12,2
:
78,9
66,8
55,6
57,9
59,9
D. Gizarte Segurantzarekiko afiliazioa
0,3
2,0
1,7
2,9
0,8
871,3
888,3
899,6
907,2
881,7
904,5
PREZIOAK, ORDAINSARIAK ETA KOSTUAK
A. PREZIOAK
Urteen arteko aldaketa
Indizea 2014
Indizea 2015
Maiatza
KPI – INE (Oinarria: 2011)
104,1
-0,7
-0,5
0,1
IPRI-EUSTAT (Oinarria: 2010)
108,8
105,9
-3,9
-3,6
-3,3
EEKI-EUSTAT (Oinarria: 2010)
102,4
101,6
-0,9
-0,6
B. ORDAINSARIAREN HAZKUNTZA**
Metatua
MET. 2014
MET. 2015
Martxoa
Apirila
Hitzarmenak indarrean
0,74
0,68
1,02
1,03
Urtean zehar sinatutako hitzarmenak
0,48
0,78
1,35
1,28
1,24
C. LAN KOSTUEN ALDAKETA (%)
Guztizko kostua (langileko eta hilabeteko)
-1,0
-0,3
-1,2
Ordainsarien kostua (langileko eta hilabeteko)
-1,1
(*) BJAren metodologia berriarekin eguneratutako seriea. 2015eko eta 2016ko kopuruak behin-behinekoak dira.
(**) EAEn erregistratutako hitzarmen kolektiboak.
Iturria: EUSTAT, CRL, INE, LANBIDE eta Enplegu eta Gizarte Segurantzako Ministerioaren datuekin egina. 2016-urr-4ko datuak.
LANBIDEk irailean guztira 144.116 langabetu erregistratu ditu Euskadin eta horietatik % 44,9 gizonak eta % 55,1 emakumeak dira. Gainera, % 6,2 25 urtetik beherako gazteak dira.
Irailean Lanbide Euskal Enplegu Zerbitzuak guztira 144.116 langabetu izan zituen EAEn (urtebete lehenago baino % 7,3 gutxiago, Estatuan jaitsiera –% 9,1 izan denean). Erregistratutako pertsonetatik % 44,9 gizonak eta % 55,1 emakumeak ziren. Gainera, pertsona langabetuen % 6,2k 25 urte baino gutxiago ditu (ratio hori Estatuan % 8,3ra iristen da). Bestetik, aurreko hilabetean baino 1.002 langabetu gehiago dago. Abuztuari dagokionez, langabezia nekazaritzan (-70), industrian (-86) eta eraikuntzan (-207) jaitsi da. Modu garrantzitsuan hazi da, ordea, zerbitzuen sektorean (+729). Halaber, aurretik enplegurik izan gabe inskribatutako pertsonak gehiago dira (guztira 16.411 pertsona, abuztuan baino 636 gehiago).
EUSTATen Jarduerari buruzko Biztanleriaren Galdeketari (BJA) dagozkion azkeneko datuak 2016ko bigarren hiruhilekokoak dira eta horiek kontuan hartuta, langabeziaren tasa % 13,9ra jaitsi da ekainean (% 14,4 aurreko hiruhilekoan), EB28ren % 8,6 eta Espainiako % 19,8ren aldean, EUROSTATen maiatzeko datuekin.
Bestalde, langabeziarengatik prestazioak 2016ko abuztuan (azkeneko datu eskuragarria) 2.000 pertsonatan gehitu dira, aurreko hilabetekoarekin erkatuz eta urteen arteko tasan % 12,2 jaitsi da. Hilabete honetan SEPEk EAEn 59.864 hartzaile erregistratu ditu; % 61,8k ordaindutakoaren araberako prestazioa jasotzen du, % 33,1ek subsidioa eta % 5,1ek Gizarteratzeko Errenta Aktiboa. Era berean, 44 pertsona “Enplegurako Aktibazio Programaren” onuraduna da[1]. Gure Erkidegoan ordaindutakoaren araberako prestazioaren batez besteko zenbatekoa 819,90 eurokoa da. Aipatu zenbatekoa Estatuan batez beste jasotzen den prestazioa baino % 5,1 altuagoa da.
Beste parametro bat aztertuz, kontsumoko prezioak arinki igo ziren abuztuan. Hilabete honetako urteen arteko KPIk +% 0,1 adierazten du eta bikoitza (+% 0,2) aurreko hilabetearekiko prezioen eboluzioari erreparatzen badiogu. Hala eta guztiz ere, Euskadin prezioak % 0,7 jaitsi dira urte honetan zehar, INEren datuen arabera. Abuztuan, bakarrik lau Erkidegok, EAE barne, dituzte urteen arteko tasa positiboak eta Estaturako batez bestekoa –% 0,1 da.
Bestalde, industria prezioek beherantz egiten jarraitzen dute. Industria prezioen indizeari (IPRI) erreparatuz, abuztuan urteen artekoa –% 3,3 izan zen eta jada bi urte eta erdiz (29 hilabete) urteen arteko saldoak negatiboak suertatu dira. Hazkuntzarik handienak produktu farmazeutikoen fabrikazioaren (% 6,2ko hazkuntza), material eta ekipo elektrikoen fabrikazioaren (% 2,8ko hazkuntza) eta elikadura, edari eta tabakoaren industriaren (% 1,5eko hazkuntza) adarretan eman dira. Kontrako aldean, besteak beste, hurrengo sektoreak jaitsi dira: energia elektrikoa, gasa, lurruna eta aire girotua (prezioak % 10,6 jaitsi ditu), kokearen jarduera eta petrolioa fintzea (% 10,1eko jaitsiera) eta kautxua, plastikoa nahiz bestelako produktu mineral ez-metalikoak (% 3,7ko murrizketa).
Azkenik, Lan Kostuari buruzko Hiruhilekoaren Galdeketaren (INE) 2016ko bigarren hiruhilekoak dira. Horien arabera, euskal enpresen guztizko lan kostuak % 0,3 jaitsi ziren 2015eko bigarren hiruhilekoekin alderatuz (Estatuan batez beste –% 0,1) eta langileko eta hileko batez beste 2.958,072 eurora iritsi dira. Izan ere, zenbateko hori Estatuko batez bestekoa baino % 14,3 altuagoa da. Bestetik, ordainsarien kostuak (oinarrizko ordainsaria, osagarriak, ordu estrengatik ordainketak eta ohiz kanpoko ordainketak nahiz atzerapenak) EAEn 2.200,89 euro/hilabete dira, urtebete lehenago baino % 0,7 gutxiago.
[1] Aldi baterako ohiz kanpoko programa, luzaroan langabezian dirauten pertsonentzat. Enpleguaren Zerbitzu Publikoek kudeatuta, enplegurako eta lan-bitartekaritzarako politika aktiboak aurrez ikusten ditu. Helburua lan-merkatura itzultzeko aukerak gehitzea da eta laguntzeko SEPEk kudeatzen duen laguntza ekonomikoa eskaintzen du, enplegurako aktibazio politiketan parte hartzeari lotuta. Abenduaren 19ko 16/2014 Errege Dekretu Legea, Enplegurako Aktibazioaren Programa arautzen duena.