ZIURGABETASUNA
ETORKIZUNEAN
Memoria honen
orrialdeetan kontsulta daiteke Euskadiko Ekonomia eta Gizarte
Arazoetarako Batzordeak pandemiaren bigarren urtean Euskadik izan
duen errealitate soziala eta ekonomikoa aztertzeko egin duen
azterketa zehatza. Txertoa iritsita, itxaropena zabaldu zen COVID-19a
atzean uzteko eta etorkizunari begira nolabait baikor izateko, baita
maila ekonomikoan ere. Hala ere, EAEko ekonomiak hazkundea izan
bazuen ere, pandemiaren seigarren boladak, energiaren prezioaren
igoerak eta 2021eko amaierako hornidura eskasiak susperraldiaren
indarra mugatu zuten.
2022an eta
pandemiak aurrera egin ahala, ziurgabetasunez beteta jarraitzen du
etorkizunak. Testuinguru horretan, uste dugu krisitik irtetea
aprobetxatu behar dela hobetzeko, eta formula ekonomiko eta sozial
berritzaile, iraunkor eta inklusiboen alde egin dezaten bultzatu nahi
ditugu administrazio publikoak, elkarrizketa soziala eta negoziazio
kolektiboa sustatzeko eta lankidetza-harremanen alde egiteko.
Memoria honetan
agerrarazi dena ikusita, egiazta daiteke ezen, pandemiaren aurreko
jarduera ekonomikoaren mailara iritsi ez bada ere, ekonomia eta
enplegu adierazleak nabarmen hobetu zirela Euskadin 2021ean
(BPGd-aren % 5,6ko igoera eta enpleguaren % 1,5eko hazkundea izan
ziren). Gogorarazi behar da politika monetarioak eta fiskalak
jarduera ekonomikorako euskarri erabakigarriak izaten jarraitu
zutela, baita aldi baterako lan erregulazioko espedienteek ere,
aurreko urtean baino gutxiago izanik ere, nabarmen murriztu baitzuten
lanpostuen galera. Era berean, gure kezka nabaria da egungo
inflazioagatik, eta akordioak lortzeko eta sortutako egoera ahalik
eta ondoen gainditzeko aukera emango duten neurriak hartu behar
direla uste dugu.
Pandemiaren
ondoriozko erronkez gain, Euskadik aurre egin behar die sistema
ekonomikoaren eraldaketa global sakonaren ondoriozko erronka berriei,
eta horrek aukera berrietarako ateak ere irekitzen ditu. Hori dela
eta, Kontseiluak Europako Next Generation funtsek eskaintzen dituzten
aukerak baliatu eta zuhur jokatzeko deia egiten dugu, trantsizio
teknologiko-digitala, energetiko-ingurumenekoa eta
demografiko-soziala bultzatuko duten estrategiak ezartzeko.
Etorkizunaren diseinua trantsizio horiek zehaztuko dute, eta funtsek,
bai kantitatean bai diseinuan aurrekaririk ez duen Europako
erantzunak, trantsizio horiek erraztuko dituzten errailak jartzea
lortu behar dute, baita ezinbestean ekarriko dituzten doikuntzengatik
gizartearen zati bat ahaztea eragotzi ere.
Oro har
gertatutakoaren ildotik, eta hainbat eremutan datuak gogorrak izan
arren, demografikoa nabarmendu nahi nuke batez ere. Pandemiaren giza
eragina hain handia izaten ari da, ezen denbora bat igaro ondoren
bakarrik izango baikara gai pandemiaren ondorioak lasaitasunez
ebaluatzeko, eta ezin izango dira estatistiketan bakarrik neurtu.
Heriotzen zifra berriez gain, jaiotza-tasa txikiaren eta
biztanleriaren zahartze progresiboaren ondoriozko erronka
demografikoa ere gehitu behar da. Horregatik, ezinbestekoa da
demografia eta migraziorako eredu orokorra, politika publikoak
zeharka eta modu koordinatuan orientatzea ahalbidetuko duena.
Horrekin lotuta, erronkari heltzeko tresnak zehazten hasi dira.
Gizartearen
egoerari dagokionez, 2021. urteak agerian utzi du gizarte-babeseko
sistema sendoa izateak duen garrantzia, gure gizarteak dagoeneko bere
gain hartutako erronkei, gero eta behar handiagoei eta erronka eta
errealitate berri posibleei aurre egiteko. Azpimarratzekoa da,
COVID-19ak eragindako krisia hasi zenean, EAE abiapuntu onean zegoen
erronka berriei aurre egiteko, eta, beraz, pandemiaren hasieratik ez
da bizi-maila orokorra nabarmen jaitsi.
Amaitzeko, memoria
hau irakurtzen jarraitzera gonbidatzen zaituztet, eta Euskadiko EGAB
osatzen dugun eragile sozial eta ekonomikook identifikatu ditugun
erronkak, eta horri buruz ditugun gogoetak ere proposamenak
ezagutzera. Gure zeregina da iturri ofizialek argitaratutako
estatistikei eta informazioei balio erantsia ematea, haien bilakaera
denboran testuinguruan jarrita, aurrerapenak eta atzerapausoak
egiaztatuta, eboluzioei aurrea hartuta eta oharrak eta gogoetak
txertatuta, modu kontrastatuan eta adostuan.
Eskerrak eman nahi
dizkiet, besterik gabe, memoria hau egiteko ardura duen Euskadiko
Ekonomia eta Gizarte Arazoetarako Batzordeko kideei eta Kontseiluko
langileei. Eskerrik asko, bene-benetan, egindako lanagatik eta
inplikazioagatik.
(Dokumento
osoa laster egongo da eskuragarri)
(Ikusi
Laburpena eta Ondorioak)