Komunikazioa > Azken berriak
Euskadiko EGABren azken berriak
astelehena, 30 ekainak 2014

EUSTATen arabera, I+G jardueretan 2012. urtean egindako gastua 1.373 milioi eurokoa izan da, eta horrek aurreko urteko kopuruaren aldean %0,5eko hazkundea esan nahi du. Gastu hau BPGaren %2,12 da. Horrela, EAE estatuko batez bestekoaren (% 1,3) baina EB28ko batez bestekoaren (% 2,6) azpitik dago I+G gaian egindako esfortzuan, baina gaian erreferentzia diren herrialdeen azpitik (gehienbat Europako iparraldekoak, Japoniakoak eta AEBetakoak).

 

Enpresen I+Gko egikaritzea EAEn (gastuaren %76) sektoreak Estatuan eginikoaren gainetik dago (%53. INEren arabera).

 

Herri Administrazioak buruturiko gastuak behera egin du EAEn 2011 eta 2012 artean; %6,1etik %6,3ra. Estatukoa (%19,1) eta EB-27koa (%12,7) baino txikiagoa da.

 

EAEko berrikuntza sistemaren ezaugarrietako bat teknologi elkartegien sarrera garrantzitsua da. Hala gelditzen da agerian FEDITekin (Espainiako Berrikuntza eta Teknologia Erakundeen Federazioa) lotutako euskal zentroak aintzat hartzean: Espainiako teknologi elkartegien laurdena dira. 2012. urtean, EAEko teknologi elkartegietan 223 milioi euroko gastua egin zen I+Gn, hots, enpresen sektoreek ikerkuntzan eginiko gastuaren %21,4 ia eta guztizko gastuaren %16,2 (1.372.901 mila euro). Bilakaerari dagokionez, esan behar da I+G gastu hori gutxitu egin dela 2011koaren aldean (%-3,6), baita EAEko I+G guztizko gastuarekiko pisu erlatiboa ere (%16,9tik %16,2ra); eta enpresen sektorearen gastuarekiko pisua (%22,3tik %21,4ra).


ZTES-KO TEKNOLOGIA ELKARTEGIEN ADIERAZLEAK (1)

Gastuak, funtsen jatorriaren arabera

(mila eurotan)

DBO langileak

 

Orotara

Administ.

Enpres.

Bestelakoak(2)

Orotara

Ikerlariak

Teknikariak

Laguntzaileak

2010

218.762

89.432

103.184

26.146

2.672,8

2.049,5

406,7

216,6

2011

231.160

77.740

119.605

33.815

2.831,7

2.157,2

409,6

264,9

2012

222.924

73.559

111.205

38.160

2.877,1

1.990,6

513,5

373,0

(1) Zientzia, Teknologia eta Berrikuntzako Euskal Sarea

(2) IPSFL, Goi mailako hezkuntza eta atzerritarrak

Iturria: EUSTAT. I+G jarduerei buruzko estatistikak

 



 

 

 

 

 

 

 

 

TE-K BARRUKO I+G GASTUAN DUTEN PISUAREN BILAKAERA

 

2011

2012

Orotara

1.366.234

% bertikala

1.372.901

% bertikala

Enpresak (TE dituztenak)

1.038.726

76,0

1.041.198

75,8

Teknologi Elkartegiak

231.160

16,9

222.924

16,2

Administrazio Publikoa

83.246

6,1

86.575

6,3

Goi mailako irakaskuntza

244.262

17,9

245.128

17,9

Iturria: EUSTAT. I+G jardueren estatistika

 

 

 

 

 

 

 

 

I+G gastuen finantzazioari dagokionez, sektore pribatuak horretan duen partaidetza handitu egin da 2011 eta 2012 artean: %54,3tik %55,9ra igaro da. I+G gastuaren finantzaketa pribatuko ratiorik handienak izateagatik nabarmentzen dira: Japonia (%75,9, 2010ean), AEB (%60), Finlandia (%67), Alemania (%65,6), Danimarka (%60,3) eta Suedia (%57,3).

 

Bestalde, administrazioak %36 finantzatzen du EAEn (%38,6 aurreko urtean)

Sektore pribatuak eta sektore publikoak finantzaturiko I+G jarduerak BPGaren %1,19 eta %0,6 dira hurrenez hurren, baina Bartzelonako helburuak %2 eta %1 dira 2020. urterako.

 

Gorako bidean jarraitzen du I+G jardueretan lanean ari diren pertsonen kopuruak, lanaldi osoan: 2012an lanpostuen milako %20,8 dira (milako 12,2 aurreko ekitaldian).

 

Patenteei dagokienez, Berrikuntza Adierazleen Panela kontuan izanda (IUS 2013), BPGaren bilioiko 1,71eko (PLI[1] eurotan) patenteen eskabide adierazlea duen EAE estatuko batez bestekoaren gainetik dago (1,43), baina EB27ko batez bestearen azpitik (3,90) eta erreferentziako herrialdeetatik urrun: Suedia (10,54), Finlandia (10,48), Danimarka (7,42), Alemania (7,04) eta Herbehereak (6,24).


I+G GASTUAREN ETA ESKATURIKO PATENTEEN ALDERAKETA

I+G gastua/BPG (%)

Patenteak, PBGaren bilioi bateko (EAP)

EAE

2,12

1,75

Alemania

2,92

7,42

Danimarka

2,99

7,04

Suedia

3,41

10,54

Finlandia

3,55

10,48

Iturria: EUSTAT eta IUS, 2013

 










Europako Berrikuntza Adierazleen Panel berria herrialdeen ekonomiek berrikuntza-jarduerak egiteko zenbaterainoko gaitasuna duten eta zenbateraino garatzen dituzten neurtzen saiatzen da. EAEren arabera, EAEk EBren 15. postua izango luke, 0,48ko adierazleko balioarekin, 0,54ko batez bestekoaren azpitik. Hala, hirugarren taldeko goiko partean kokatuko litzateke, berrikuntza ertaineko herrialdeak.

 

Europako batez bestekoari dagokionez, hiru dimentsio hauetan nabarmentzen da EAE: Giza baliabideak eta enpresa inbertsioa; eta beste bitan lortzen da: Ikerketa sistema eta loturak eta enpresa-ekimena, oso antzeko zifrekin. Gainerako beste lauei dagokienez, EBn lorturikoa baino puntuazio txikiagoa lortu da.

 

EUSTATen Berrikuntza Teknologikoaren Inkestak erakusten duenez, 2010-2012ko epealdian, 9 langiletik gorako enpresen %36,2 berritzailea zen, aurreko epealdikoa baino ratio txikiagoa (%37,8), edo EB27koa baino txikiagoa, non industri eta zerbitzuen sektoreetako enpresek jarduera berritzaileak izan zituzten 2008 eta 2010 artean, Community Innovation Survey 2010aren (CIS7) arabera; baina estatukoa baino handiagoa da (%25,9), eta beherazko joera izanik ere INEren arabera).

 

Gora egin du 9 langiletik gorako euskal enpresen berrikuntza teknologikorako jardueren guztizko gastuak 2012an, %3,4, eta PBGaren %3,99 da (%3,34 ere aurreko epealdian).

 

Hots, berrikuntzarako jardueren gastua nahiz enpresa berritzaileen portzentajea jaisten ari dira.


JARDUERA BERRITZAILEAK DITUZTEN ENPRESEN EHUNEKOAREN BILAKAERA, EAE-KO ENPRESA GUZTIEKIKO

 

2007-09

2008-12

2009-2011

2010-2012

Guztira enpresak

Enpresa berritzaileak (berrikuntza teknologikoa eta ez teknologikoa) (1)

19,8

19,8

17,8

17,3

Berrikuntza teknologikoa duten enpresak (1)

14,5

13,8

12,3

11,6

Berrikuntza ez teknologikoa duten enpresak

11,7

11,8

10,7

10,0

Jarduera berritzaile teknologikoak edo ez teknologikoak dituzten ENBak

17,4

20,3

18,3

17,7

9 lanp. baino gehiagoko enp. (INE, Eurostat etab.ekin konparatzeko)

Enpresa berritzaileak (berrikuntza teknologikoa eta ez teknologikoa) (1)

38,9

38,9

37,8

36,2

Berrikuntza teknologikoa duten enpresak (1)

29,8

30,1

30,7

28,6

Berrikuntza ez teknologikoa duten enpresak

26,3

26,2

23,7

23,1

Jarduera teknologikoak edo ez dituzten ENBak

40,2

41,4

39,8

38,3

(1) Ez daude sartuta soilik hasitako edo bertan behera utzitako berrikuntzak dituzten enpresak, (ondasuna edo zerbitzua), zeren eta enpresaren barruko jardunean, lantokiaren antolamenduan edo kanpoko harremanetan sartuta baitaude

ENBak; enpresa berritzaileak edo hasitako edo arrakastarik gabeko berrikuntzak dituztenak

Iturria: EUSTAT. Berrikuntza Teknologikoaren Estatistika

 




















 

I+G+I eta IKTak: ADIERAZLE NAGUSIAK

 

EAE

ESTATUA

EB27/EB28

Europako helburua

2005

2012

2012

2012

Gastua: I+G/BPG (%)

1,82

2,12

1,3

2,6

%3

Sektore pribatuak egikaritu gastuaren %

78,6*

76*

52,1

53

-

ZTESko TEk egikarituriko gastuaren %

-

16,2

 

 

 

Sektore publikoak egikarituriko gastuaren %

3,8

6,3

19,5

19,1

-

Sektore pribatuak finantzaturiko gastuaren %

60,7

55,9

44,3

45,6

%66

Europako Berrikuntza Adierazleen Panela: Adierazlearen balioa (2013ko datuak)

-

0,48

0,41

0,54

-

Etxetik interneteko sarbidea duten 16-74 urteko kide bat gutxienez duten familien %

41,4

72

68

79

-

* ZTESko teknologia elkartegi pribatuak daude barruan

Iturria: EUROSTAT, EUSTAT, INE

 





 

IKTen sarrerari eta erabilerari dagokienez, eta EUROSTATen datuen arabera, etxean Internetera sartzeko aukera duen 16 eta 74 urte arteko kide bat gutxienez baduen etxe portzentajea, 2013. urtean, %79 da EB28n eta %70 Estatuan. EUSTATen araberan, ratioa %72koa da EAEn. Hala, EAE Europako batez bestekoaren azpitik dago, eta oso urrutik dago erreferentziako herrialdeetatik: Islandia (%96), Holanda (%95), Norvegia eta Luxenburgo (%94), Suedia eta Danimarka (%93), Finlandia (%89), Alemania eta Erresuma batua (%88).


ETXEAN INTERNETERAKO SARBIDEA DUTEN FAMILIAK. URTEKO BATEZ BESTEKOA (%)

2009

2010

2011

2012

2013

EB28

66

70

73

76

79

Eurogunea

67

71

74

76

79

Belgika

67

73

77

78

80

Bulgaria

30

33

45

51

54

Txekiar Errep.

54

61

67

65

73

Danimarka

83

86

90

92

93

Alemania

79

82

83

85

88

Estonia

63

68

71

75

80

Irlanda

67

72

78

81

82

Grezia

38

46

50

54

56

Espainia

54

59

64

68

70

Frantzia

69

74

76

80

82

Kroazia

50

56

61

66

65

Italia

53

59

62

63

69

Zipre

53

54

57

62

65

Letonia

58

60

64

69

72

Lituania

60

61

60

60

65

Luxenburgo

87

90

91

93

94

Hungaria

55

60

65

69

71

Malta

64

70

75

77

79

Holanda

90

91

94

94

95

Austria

70

73

75

79

81

Polonia

59

63

67

70

72

Portugal

48

54

58

61

62

Errumania

38

42

47

54

58

Eslovenia

64

68

73

74

76

Eslovakia

62

67

71

75

78

Finlandia

78

81

84

87

89

Suedia

86

88

91

92

93

Erresuma Batua

77

80

83

87

88

Islandia

90

92

93

95

96

Norvegia

86

90

92

93

94

EAE

60

63

66

68

72

* 16-74 urteko biztanleak.

Iturria: EUROSTAT eta EUSTAT, ESIF

 









































Transakzio elektronikoei dagokienez, internet bidez erosi ez duten pertsonen ehunekoa kontuan izanik, hauxe ondoriozta daiteke: EAE, %38,8arekin, gorengo mailan dagoela autonomia erkidegoen rankingean, zeren eta erkidego batek ere ez baitu ehuneko txikiagorik. Eta azken hilean erosi duten pertsonen ehunekoa aztertuta, autonomia erkidego bakarra dago aktiboagoa dena: Alabaina, datuak guztiz homogeneoak ez badira ere, Europarekiko alderaketa eginez, agerian gelditzen da merkataritza elektronikoa gutxiago hedatuta dagoela EAEn.

 

Enpresetan eginiko Informazioaren Gizarteari buruzko Inkestaren azken edizioak (IGI-enpresak) erakusten du oraindik ere hazten ari dela euskal enpresetan IKT ekipamenduak txertatzeko prozesua.

 

Enplegu-mailaren araberako analisiak lehenik eta behin erakusten du IKT ekipamenduak zabalduago daudela establezimenduaren tamaina handitu ahala. Bigarrenik, lanpostuak gehituz doazen heinean, hobetzeko marjina txikia dela-eta, txikiagoak dira gehikuntzak ekipamenduetan; izan ere, 10 langile edo gehiagoko enpresek, web orrietan izan ezik, IKTen ekipamendu berei eusten diete.

 

Teknologia horiek erabiltzen dituzten langileen portzentajeari dagokionez, ekipamenduetan ez bezala, hemen garrantzitsua da esatea oso antzekoak direla teknologiok erabiltzen dituzten portzentajeak, establezimenduaren tamaina edozein delarik ere, besteak beste establezimendu txikietan aurrerapen handiagoa dagoelako eta handietan langile guztiek ez dutelako eskuratzerik horrelako ekipamendurik.

Joera horiek ikusten dira Europa mailan ere, non, EUROSTATen datuen arabera, asebetetze-mailara iristen ari da interneten sarrera. Hala, 2012an, 9 langile baino gehiagoko enpresen %95ek zuen interneterako atzipena EB-27n. Ratiorik handienak dituztenak: Lituania, Holanda eta Finlandia (hiru estatuetan %100eko ratioak), Danimarka, Frantzia eta Islandia (%99) eta Luxenburgo, Austria, Eslovenia, Eslovakia eta Suedia (horietan guztietan %98).

 

Eustaten datuen arabera, EAEko enpresa-ehunean merkataritza elektronikoa sortzen dituzten zenbaki ekonomikoetan handitu da, eta bertan parte hartzen duten enpresen kopurua ere areagotu da. Nahiz eta zifra ekonomikoetan salmentak erosketak baino gehiago izan, partaidetzan, produktuak bide elektronikoetatik erosten dituzten establezimenduen kopurua askoz ere handiagoa da saltzen dutenena baino.


EROSKETAK ETA SALMENTAK, JARDUERA-ARLOAREN ETA ENPLEGU-MAILAREN ARABERA (MIILIOIAK, EUROTAN)

 

Erosketak

Salmentak

2008

2009

2010

2011

2012

2008

2009

2010

2011

2012

Orotara

3.452,4

4.626,4

5.284,8

6.649,3

7.207,6

7.157,0

7.401,8

8.773,6

10.530,4

10.699,2

Enplegu mailak

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

0 - 9

1.010,5

1.752,2

1.764,5

2.012,7

2.082,9

652.1

1.096,7

1.528,5

1.943,7

2.067,2

10 eta gehiago

2.441,9

2.901,2

3.520,3

4.636,6

5.124,7

6.504,9

6.305,1

7.245,0

8.586,7

8.632,0

Iturria: EUSTAT. Informazioaren Gizartearen Inkesta -IGI Enpresak.

 

MERKATARITZA ELEKTRONIKOA EGITEN DUTEN ESTABLEZIMENDUEN BILAKAERA (%)

 

Establezimenduak, guztira

10 enplegatu edo gehiago

 

2008

2009

2010

2011

2012

2008

2009

2010

2011

2012

Merkataritza elektronikoa

15,0

14,9

15,1

17,3

19,7

22,2

23,7

23,1

24,9

27,7

Erosketak

13,9

13,8

14,2

16,1

18

19,1

20,2

20,3

21,4

23,6

Salmentak

3,4

3,4

3,9

4,1

4,6

8,0

8,0

8,5

9,8

10,4

% /erosketak (*)

22,6

24,9

28,1

30,8

33,7

15,3

20,3

24,6

30,5

33,7

% /salmentak (*)

26,9

32,5

38,6

39,3

36,6

28,6

34,2

38,4

40,9

42,8

(*) Merkataritza elektronikoa egiten duten establezimenduetan, erosketa/salmenta guztien gaineko erosketa/salmenta elektronikoen batez besteko %.