Krisi ekonomikoak I+G jarduerei eragin die

10 urtez eboluzioa positiboa izan ondoren, 2013. urtean I+Gan ahalegina jaitsi egin da, aurreko urtekoarekin alderatuta

EUSTATen arabera, 2013. urtean EAEn 1.316,8 milioi euro inbertitu ziren, hau da, aurreko urtean baino %4,1 gutxiago. Hala, biztanleko 605,2 euro gastatu dira, 2012. urteko kopuruarekin alderatuta, %4 gutxiago.

EUSTATekin bat, BPGaren gainean I+Gan gastua 2013. urtean %1,99an kokatu da. Nolanahi ere, azkeneko 10 urteetan aurreko urtekoarekiko jaitsiera duen lehenengo ratioa da. Ehuneko hori eurogunean izandakoa (%2,12) baino txikiagoa da eta erreferentziazko herrialdeen azpitik dago: Finlandia (%3,32), Suedia (%3,21), Japonia (%3,38, 2011ko datua), Danimarka (%3,05), Alemania (%2,94), AEB (%2,81, 2012ko datua) eta Frantzia (%2,23), EUROSTATen datuen arabera.

I+Gan egindako gastu gehiena (%75,4 edo 992,6 milioi euro) enpresek egin zuten, gero, goi-mailako irakaskuntzak (%18,2 edo 239,4 milioi) eta gainerako %6,4a (84,7 milioi) administrazioaren mendeko zenbait erakundek.

Gastua finantzatzeko orduan, sektore pribatuaren partaidetza 2012. eta 2013. urteen artean %54,3tik %57,1era gehitu da. Bestalde, administrazioak %34,9 finantzatzen du. EAE, ondorioz, Lisboako helburutik (I+Gan egindako gastu guztiaren %66 funts pribatuekin finantzatzea) 8,9 puntura dago.

EUROSTATen datuen arabera, 2012. urtean eurogunean ehunekoak %56,9 eta %33,4 dira. I+Gan egindako gastuari dagokionez, finantzaketa pribatuan ratio altuak izateagatik hurrengoak azpimarra daitezke: Japonia (%76,5, 2011ko datua), Alemania (%66,1, 2012ko datua), Finlandia (%60,8), Danimarka (%59,8), AEB (%59,1, 2012ko datua) eta Suedia (%57,3, 2011ko datua).

EUSTATen arabera[1], 2013. urtean EAEko BPGa 66.081 milioi eurora iritsi zela kontuan hartzen badugu, sektore pribatuak finantzatutako I+Ga (992,6 milioi euro) BPGaren %1,5 da. 2020. urterako helburu europarrak %2an kokatzen du. Bestalde, EAEn herri-administrazioak finantzatutako I+Ga (460,1 milioi euro) GPGaren %0,7 da. Bartzelonako helburuak %1ean kokatzen du.

Zientzia-diziplinaren arabera I+Gan egindako gastuari erreparatuz, berriz ere ingeniaritza eta teknologia (gastu guztiaren %70,4) azpimarra daitezke. Oso urrun daude zientzia zehatzak/natur zientziak (%10,9) eta medikoak (%9,7). Bestalde, gizarte- eta nekazaritza-zientziak %6,2 eta %2,8 dira, hurrenez hurren.

Funtsen jatorriaren arabera, ingeniaritzan eta teknologian ikerketak gehien bat sektore pribatuaren bitartez finantzatua izaten jarraitzen du. Ildo horri jarraiki, %72,5a sektore pribatuak eta %20,3a sektore publikoak finantzatzen dute. Zientzia medikoetan, zientzia zehatzetan/natur zientzietan, nekazaritza- nahiz gizarte-zientzietan, hain zuzen ere, kontrakoa gertatzen da, administrazioak gastuaren %61,3, %77,4, %62,6 et %73 finantzatzen baitu, hurrenez hurren.

18.452 pertsonak dihardu arduraldi osoan (DOB) lanean, 2012. urtearekin alderatuz %1,2 gutxiagok. Azkeneko 19 urteetan lehenengoz gertatu da aurreko urtekoarekiko jaitsiera. Hala eta guztiz ere, ekonomia guztia kontuan hartuta, askoz enplegu gutxiago galdu da.

Gauzatze-sektoreen arabera, 13.183 pertsonak (guztiaren %71,5) enpresatan, 4.084 pertsonak (%22,1) goi-mailako irakaskuntzan eta 1.185ek (%6,4) herri administrazioan dihardu.

Okupazioa (ikerlariak, langile teknikoa edo laguntzailea) kontuan hartuta, %64,2 ikerlaria, %26 langile teknikoa eta %9,8 laguntzailea da. Dena den, ehuneko horiek okupazio-sektorearen arabera aldatzen dira; ildo horri eutsiz, ikerlarien ratioa guztiaren %80,2ra igotzen da goi-mailako irakaskuntzaren kasuan.

Sexuaren araberako analisia eginez gero, jarduera horietan bakarrik langile guztien %35,6 da emakumezkoa. Ehuneko handienak herri-administrazioan eta goi-mailako irakaskuntzan aurki daitezke: %54,0 eta %51,7, hurrenez hurren. Bien bitartean, enpresetan %28.9 da.

Patente gehiago eskatu dira 2012. eta 2013. urteen artean, 149tik 225era pasa da. Gauza bera gertatu da indarrean dauden patenteekin eta 217ra (2012. urtearekiko +7) iritsi dira. Bestalde, eskatutako erabilgarritasun-ereduak jaitsi dira, baina ez da gauza bera gertatu emandakoekin, 112tik 130era igo baitira.

Berrikuntzaren Adierazleen Panela (IUS 2014) kontuan hartuta, beste lurralde-eremu batzuekin alderatuz gero, EAE bilioi BPGko (EAB eurotan) 1,99ko PKH[2] patente-eskaeren adierazlearekin, Estatuko batez bestekoaren (1,64) gainean dago, baina EE-27ran batez bestekoaren (3,92) azpian eta erreferentziazko herrialdeetatik urrun: Finlandia, 10,36; Suedia, 9,98; Alemania, 7,51; Danimarka, 6,50; Herbehereak, 5,45 eta Frantzia, 4,19.

Datuek EAEk I+Garen jardueratan gauzatutako gastua emaitzetara eramateko orduan zailtasunak dituela adierazten dute, beraz, eraginkortasuna edo produktibitatea txikiagoa da.

I+Gan gastua ZTESaren zentro teknologikoetan 2013. urtean berriz murriztu da.

2013. urtean euskal zentro teknologikoek I+Gan 194,7 milioi euro gastatu zituzten, enpresen sektorean ikerketan egindako gastuaren %19,6 eta gastu guztiaren %14,8 (1.317 milioi euro). 

Eboluzioari dagokionez, I+Gan gastua berriz ere murriztu da (2012. urtearekiko %12,7), baita EAEko I+Garen gastu guztiarekiko garrantzi erlatiboa ere (%16,2tik %14,8ra). Gauza bera gertatu zaio enpresen sektorearen gastuarekiko garrantziari (%21,4tik %19,6ra). 

Funtsen jatorriaren arabera, %41,4a enpresa sektoreak finantzatzen du eta bigarren finantzaketa-iturririk garrantzitsuena administrazioa da (%34,8). 

DOBn lanean diharduten langileei dagokienez, 2012. eta 2013. urteen bitartean %4,5 jaitsi da eta 2.747,1 pertsonatan kokatu da. Gehienak (%69,8) ikerlariak dira.

I+Garen jarduerak egiten dituen enpresa-kopurua 2013. urtean murriztu da

2013. urtean I+Garen jarduerak egin zituen enpresen kopurua (ZTESko zentro teknologikoak zenbatu gabe) 1.551koa izan zen (2012. urtean baino 14 gutxiago). Horietatik 712 industriaren sektorean eta 776 zerbitzuen sektorean daude.